Μια ωδή στη διαφορετικότητα και ένας ύμνος στην πραγματικότητα, η ισλανδική ταινία με τίτλο «Καρδιά Βουνό» που προβάλλαμε στην Κινηματογραφική Λέσχη Τρικάλων τη Δευτέρα 27 Νοεμβρίου 2017.
Ο σκηνοθέτης Νταγκούρ Κάρι ξετυλίγει αριστοτεχνικά ένα κουβάρι, με χαρακτήρες που διαφέρουν από τη νενομισμένη «κανονικότητα»: υπέρβαρος εσωστρεφής ήρωας, με καταθλιπτική ηρωίδα, κάνουν ένα δίδυμο που θα μπορούσε να είναι τραγικό και για λύπηση (αν έπαιρνε κανείς ως βάση τις ρατσιστικές αντιλήψεις για ανθρώπους μη ανταποκρινόμενους σε ανόητα στερεότυπα). Το ζεύγος όμως και δη ο ήρωας της ταινίας, με εξαιρετική ερμηνεία, αποδίδουν τέλεια τα πάθη και τα όσα βιώνει ο καθένας τους. Ως βόρειος λαός, ένα βλέμμα ή μια απλή φράση, κρύβει από κάτω συναισθήματα απέραντα: για τη χαρά από τον έρωτα, την αδιαφορία για το bullying, την ικανοποίηση από την αποδοχή, την ευτυχία από την προσφορά. Ο κεντρικός ήρωας, αδιάφορος για τη ζωή, εντάσσεται στη δική του ζωή, αδιαφορώντας για το «τώρα» της δήθεν κανονικότητας. Παρ’ ότι δέχεται επιθέσεις, παρ’ ότι δεν έχει ο ίδιος τίποτε πέρα από τις δικές του κανονικότητες, στα όρια της κατάθλιψης και του κενού, τα γεγονότα που ξεπηδούν από τη γνωριμία του με μία κοπέλα, τον οδηγούν στην ίδια τη ζωή. Μια ζωή με ανατροπές, μια ζωή που ο ίδιος αποφασίζει να ζήσει, με βάση δικούς του κανόνες, που, είναι οι κανόνες της αξιοπρέπειας, της ανθρωπιάς, του «ανδρισμού», του «είναι», του ρεαλισμού.
Στιγμές στιγμές, η ταινία ακροβατεί με τη θλίψη ή τη συγκίνηση. Ενίοτε ο θεατής ξεσπά σε τρανταχτά γέλια. Δεν είναι μια κωμωδία. Ούτε ένα δράμα. Ούτε μια απλή περιγραφή καταστάσεων. Σε ένα δεύτερο επίπεδο, ο Κάρι παρουσιάζει – στο παγωμένο ισλανδικό τοπίο και στις φοβίες που γεννά μια άκρως «πολιτικά ορθή» κοινωνία, ειδικά μετά από μια οικονομική κρίση – τον άνθρωπο. Αυτόν που δεν θα κάναμε παρέα στο σχολείο, που δεν θα καλούσαμε σε γιορτή. Αυτόν που θα αποφεύγαμε στο μπαρ, που δεν θα λέγαμε κάτι παραπάνω από καλημέρα στη δουλειά.
Και βγάζει από την ταινία, την τέλεια δόση κατανόησης της διαφορετικότητας, αποδοχής ενός άλλου τρόπου σκέψης και ενστάλλαξης της συμπεριφοράς του «θέλω».
Μέσα από την αριστοτεχνική ερμηνεία του έξοχου Γκούναρ Γιόνσον, αποκαλύπτεται μια καρδιά που διάφοροι έχουν, αλλά που ελάχιστοι κατανοούν. Παρουσιάστηκε ως κωμωδία η ταινία, σε σημείο να αναρωτιέσαι, τι σημαίνει κωμωδία για βόρειους λαούς. Σίγουρα όχι το αστείρευτο γέλιο ενός Κουτσουρίτσα, ακόμη κι ενός ντε Φινές. Θα έπρεπε να καταταγεί στα αριστουργήματα, ανεξαρτήτως κατηγορίας, με την ένδειξη: «Ανθρωπος με όνειρα».
Αυτά, τελικά, είναι ένας κινητήριος μοχλός, αυτά είναι δωρεάν, αλλά αυτά μας κρατούν σε μια ζώσα ζωή. Και αυτά, όταν ο καθένας τα κυνηγά, τον κάνουν ευτυχισμένο: όπως τον Φούσι της ταινίας και τον κάθε Φούσι.
Θανάσης Μιχαλάκης
Γραμματέας Κινηματογραφικής Λέσχης Τρικάλων