Θανατηφόρος συνδυασμός, πολεμικής & πολιτικής ταινίας, ντοκιμαντέρ και κινουμένων σχεδίων !
Πρωτότυπο καρτούν, με καθαρά πολιτική στράτευση και αντιπολεμικά μηνύματα. Στο περιεχόμενο αναπτύσσει την πλοκή παρόμοια με το περσινό ΠΕΡΣΕΠΟΛΙΣ, ακολουθώντας ημερολογιακή αφήγηση, πάνω σε δραματοποιημένο αρχειακό υλικό (ντοκιουντράμα). Στην κατασκευή ακολουθήθηκε η ψηφιοποιημένη τεχνική του rotoscope, όπως είδαμε στο «A Scanner Darkly» του Richard Linklater. Το ΒΑΛΣ ΜΕ ΤΟ ΜΠΑΣΙΡ παίρνει θέση, υποστηρίζοντας Παλαιστίνιους και Λιβανέζους. Χωρίς φραγμούς στα αντικειμενικά κριτήρια, αφού είναι μια προσωπική Ιστορία μέσα στην Γενική Ιστορία, ενός ολόκληρου λαού.
Στην ουσία, πρόκειται για ένα παιχνίδι μνήμης και ιστορίας, ένα ντοκιμαντέρ για τον πόλεμο και την ανθρώπινη ύπαρξη. Ο σκηνοθέτης γυρίζει το χρόνο πίσω στη διάρκεια της θητείας του στον ισραηλινό στρατό και μας αφηγείται με ωμό ρεαλισμό, τα γεγονότα που έζησε, τους φόβους και τις τύψεις του. Προκαλεί αν μη τι άλλο, συγκλονιστικές εντυπώσεις στην αφήγησή του σχετικά με τη γενοκτονία των Παλαιστίνιων. Γι΄αυτό έχουν φροντίσει, ορισμένες εξαιρετικές σκηνές, “ντυμένες μουσικά” από την εποχή που διαδραματίζονται.
Συνοπτικά, ένα αυθεντικό, underground, κυνικό και τολμηρό καρτούν που η τεχνική του το κάνει να μοιάζει περισσότερο με κόμικ, χωρίς ταυτόχρονα να παρασύρεται από τις ευκολίες και τις υπερβολές που μας έχει συνηθίσει το είδος. Μάλιστα πασχίζει και καταφέρνει να περάσει την πολιτική καταγγελία με το “σινεμά βεριτέ”, με πρωτοποριακό τρόπο.
Το μειονέκτημά της, θεωρώ ότι αφορά το “ειδικό” ενδιαφέρον, μια και τα πρόσωπα και η ιστορία που περιγράφονται αυτοβιογραφικά, θα έχουν περιορισμένη απήχηση σ’ ένα ευρύτερο κοινό, τουλάχιστον στις λεπτομερείς αναφορές. Σαν animation σαφώς υπερέχει, του ντοκιμαντερίστικου ύφους, μια και η καλλιτεχνική του έκφραση χρησιμοποιεί υψηλή και ποιοτική τεχνική, με τρόπο μοναδικό. Ποιός περίμενε ποτέ, ότι ένα καρτούν θα μπορούσε να πει τόσο σοκαριστικά πράγματα; Αυστηρά για ενήλικους! Το τέλος, μάλιστα σε κανονικό φορμά, θυμίζει το αριστουργηματικό ντοκιμαντέρ ΝΥΧΤΑ ΚΑΙ ΟΜΙΧΛΗ του μεγάλου Αλέν Ρενέ
του Δημήτρη Παπαμίχου
Βραβεία
Βραβείο καλύτερης ταινίας
Βραβείο σκηνοθεσίας
Βραβείο σεναρίου
Βραβείο φωτογραφίας
Βραβείο μοντάζ
& Βραβείο ήχου
από την Κινηματογραφική Ακαδημία του Ισραήλ.
Βραβείο μουσικής στον Μαξ Ρίχτερ στα Felix 2008
Βραβείο κοινού στο Διεθνές Φεστιβάλ Βαρσοβίας
Επίσημη συμμετοχή στο 61ο Φεστιβάλ των Καννών το 2008.
Υποψήφια για τα βραβεία Golden Trailer Awards στην κατηγορία της καλύτερης animated ταινίας.
Επίσημη Υποψηφιότητα Ισραήλ στην ξενόγλωσση κατηγορία των Oscar
Υποψηφιότητα για Oscar στην κατηγορία Animation
Υποψηφιότητα σε 4 βασικές κατηγορίες για τα Felix 2008 της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου
Επίσημη συμμετοχή στο φεστιβάλ του Τορόντο
Επίσημη συμμετοχή στο φεστιβάλ Νεας Υόρκης
Επίσημη συμμετοχή στο φεστιβάλ Κάρλοβυ Βαρυ
Επίσημη συμμετοχή στο φεστιβάλ Λονδίνου
Επίσημη συμμετοχή στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης
Τεχνική
Βασισμένο σε μεγάλο βαθμό στην προσωπική εμπειρία του σκηνοθέτη Άρι Φόλμαν, ένα ντοκιμαντέρ για τη μνήμη, τον πόλεμο, την ανθρώπινη φύση, που προτείνει ένα εντελώς πρωτότυπο φορμάτ , το οποίο αναδεικνύει τη μαγική διάσταση κάθε προσωπικής μαρτυρίας. Η παραγωγή της διήρκησε τέσσερα χρόνια, εκ των οποίων το πρώτο ήταν αφοσιωμένο στην συλλογή συνεντεύξεων. Τα γυρίσματα έγιναν σε πρώτη φάση στο στούντιο σε real video και το animation έγινε με την τεχνική του rotoscoping, με την οποία ο animator μεταφέρει στο cartoon τις φιγούρες που βλέπει στις live action φιλμαρισμένες σκηνές. To rotoscope επινοήθηκε από τον Max Fleischer και τα πιο πρόσφατα δείγματα αυτής της, ψηφιοποιημένης, πια, τεχνικής είναι το «Waking Life» και το «A Scanner Darkly» του Richard Linklater.
Ιστορία
Bashir Gemayel ήταν το όνομα του Χριστιανού προέδρου του Λιβάνου που ανέδειξαν οι εκλογές του Αυγούστου του 1982. Απόγονος του Pierre Gemayel – που το 1936 ίδρυσε το Κόμμα της Φάλαγγας (μετά την επίσκεψή του στη ναζιστική Γερμανία). Δολοφονήθηκε τον ίδιο Αύγουστο, κατά τη διάρκεια της ορκωμοσίας του στα κεντρικά των Φαλαγγιτών, από έναν ισχυρότατο εκρηκτικό μηχανισμό. Ήταν πολιτική φιγούρα φιλικά προσκείμενη στον Αριέλ Σαρόν -που το 1982 ήταν ακόμα Υπουργός Άμυνας. Ο τελευταίος, το ίδιο καλοκαίρι είχε βάλει σε εφαρμογή τη δική του, μυστική ατζέντα. Ενώ στρατεύματα των Ισραηλινών είχαν ήδη καταλάβει το Νότιο Λίβανο σε μια ζώνη 40 χλμ, για να αποτρέψουν τις επιθέσεις των Παλαιστινίων που χρησιμοποιούσαν την περιοχή ως οχυρό για επιθέσεις στο Βόρειο τμήμα του Ισραήλ, ο Σαρόν, χωρίς την έγκριση της υπόλοιπης Ισραηλινής κυβέρνησης, οδήγησε τις δυνάμεις του IDF (Israeli Defense Forces – Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις), σε μια επιχείρηση κατάληψης όλου του νοτίου τμήματος του Λιβάνου, συμπεριλαμβανομένης και της Βυρηττού. Δύο εβδομάδες πριν από τη δολοφονία, ξένα στρατεύματα είχαν φτάσει στη Βυρηττό για να επιβλέψουν την αποχώρηση των συριακών στρατευμάτων και των δυνάμεων της PLO (της Οργάνωσης Απελευθέρωσης της Παλαιστίνης) που είχε επιβληθεί μετά από την επίθεση των Ισραηλινών εναντίον των Σύριων που είχαν καταλάβει τα ανατολικά της πρωτεύουσας του Λιβάνου. Η αποχώρηση αυτή, 11.000 στρατιωτών, προέκταση και συνέχεια του εμφυλίου πολέμου στο Λίβανο, ανάμεσα σε μαρωνίτες και μουσουλμάνους μετά από επίθεση φαλαγγιτών σε δυνάμεις της PLO στη Βηρυτό, δεν αφορούσε τα γυναικόπαιδα, που στρατοπέδευσαν ως επί το πλείστον στα παλαιστινιακά στρατόπεδα Σάμπρα και Σατίλα. Εκεί τους βρήκαν -και τους οδήγησαν σε μακελειό- οι χριστιανικές πολιτοφυλακές των φαλαγγιτών, που έστειλαν οι Ισραηλινές δυνάμεις ως αντίποινα για τη δολοφονία του Gemayel, το ίδιο κιόλας απόγευμα της δολοφονίας του. Ο αριθμός των θυμάτων μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει προσδιοριστεί, αλλά λογίζεται περί τις 3000. Η σφαγή της Σάμπρα και Σατίλα προκάλεσε τη διεθνή κατακραυγή, αλλά και αντιδράσεις εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών και στο εσωτερικό της χώρας. Το διεθνές ανακριτικό σώμα που συγκροτήθηκε ανάγκασε τον Αριέλ Σαρόν σε παραίτηση. Αυτό ασφαλώς δεν το εμπόδισε από το να εκλεγεί πρωθυπουργός της χώρας 20 χρόνια αργότερα.